Województwa o zmianie kategorii dróg: Chaos i koszty finansowe

Przypomnijmy. Chodzi o nowelizację Ustawy o drogach publicznych, dokonanej przez posłów 13 września (obecnie ustawa procedowana jest w Senacie, a później trafi do podpisu do prezydenta Bronisława Komorowskiego). Decyzją Sejmu, dawne drogi krajowe, zastępowane, w wyniku realizowanych inwestycji, przez drogi ekspresowe czy obwodnice nie będą już otrzymywać, jak dotychczas, kategorii drogi gminnej, natomiast będą zaliczane do dróg wojewódzkich. 

Zmiany w prawie nastąpiły na wniosek gmin, których w wielu wypadkach nie stać na utrzymanie dróg. Zmiana ustawy przesunęła odpowiedzialność za nowe drogi na wyższy szczebel – do województw, które też zwracają uwagę, że będą miały z nimi poważny kłopot finansowy, a jednocześnie twierdzą iż zmiana przepisów może wprowadzić chaos organizacyjny związany z kategoryzacją dróg. Opublikowaliśmy już w tym względzie stanowisko woj. wielkopolskiego i śląskiego (link), dziś publikujemy opinie władz woj. lubelskiego i dolnośląskiego.

– Zgodnie z zapisami art. 6 ust. 1 Ustawy o drogach publicznych, do dróg wojewódzkich zalicza się drogi stanowiące połączenia między miastami, mające znaczenie dla województwa i drogi o znaczeniu obronnym niezaliczone do dróg krajowych. Biorąc pod uwagę powyższe kryteria, należy ocenić, że drogi wojewódzkie stanowią bardzo ważny element w układzie komunikacyjnym zarówno kraju, jak i każdego województwa – mówi Beata Górka, rzecznik Urzędu Marszałkowskiego Województwa Lubelskiego.

Zdaniem rzeczniczki, byłe drogi krajowe, przekazywane gminom, na mocy przepisów obowiązującego aktualnie prawa, stają się faktycznie drogami o znaczeniu lokalnym, gdyż służącym miejscowym potrzebom. – Natomiast proponowana zmiana przepisów w Ustawie o drogach publicznych, w przypadku przekazania tych dróg województwom, powodować będzie negatywne skutki finansowe dla ich budżetów. Przy zdegradowanej sieci własnych dróg, potrzebach finansowych na poprawę stanu technicznego, przyjmowanie dodatkowych odcinków dróg, nie spełniających ustalonych kryteriów funkcjonalnych, bez odpowiedniego wsparcia finansowego jest co najmniej nieporozumieniem – oznajmia rzecznik.

–Równocześnie wprowadzając zmiany w obowiązujących przepisach prawa, art. 2 ust 1, którego zapisy będą umożliwiały pozbawienia kategorii dróg gminnych wcześniej zaliczonych do tej kategorii, na mocy art. 10 ust 5 w brzmieniu dotychczasowym, oraz umożliwienie zaliczenia ich do kategorii dróg wojewódzkich, wprowadzi totalny bałagan w tej kategorii dróg publicznych. Powstanie szereg odcinków „dróg wojewódzkich”, które nie będą spełniały ustalonych kryteriów funkcjonalnych dla tej kategorii dróg publicznych. Powstaną drogi „wojewódzkie” w wielu przypadkach o długości do 10 km, bez powiązania z pozostałymi drogami wojewódzkimi. Jednocześnie, utrzymanie tych odcinków, zarówno bieżące jak i zimowe, spowoduje znaczący wzrost kosztów utrzymania całej sieci dróg wojewódzkich, bez uzyskania efektów poprawy w powiązaniach komunikacyjnych na terenie województw i kraju. Wydaje się, że zmiany ustawodawcze powinny iść w kierunku zapewnienia dodatkowych środków finansowych dla nowych zarządców dróg, a nie, jak proponują parlamentarzyści, w kierunku zrzucenia kolejnych zadań na samorządy województw – dodaje Beata Górka.

Agnieszka Zakęś, zastępca dyrektora Departamentu Infrastruktury w Urzędzie Marszałkowskim Województwa Dolnośląskiego, twierdzi z kolei, że stanowisko tegoż województwa jest zbieżne z opinią Konwentu Marszałków Województw RP z lipca 2012 r., zgodnie z którym „stare” drogi krajowe powinny służyć jako drogi krajowe alternatywne dla dróg ekspresowych, z uwagi na fakt opłat dla pojazdów ciężarowych na drogach ekspresowych.

– Drogi te nadal powinny być drogami krajowymi, których zarządcą pozostałaby GDDKiA. W sytuacji, w której wejdzie w życie zmiana ustawy o drogach publicznych przegłosowana przez Sejm, Województwo prowadzi obecnie analizy co do wpływu tych rozwiązań na ewentualne skutki finansowe dla województwa oraz jej wpływ na spójność sieci drogowej w województwie – uważa Agnieszka Zakęś.